Dana 07. juna 2024. godine na odsjeku Biologija Prirodno-matematičkog fakulteta u okviru 29.
Ljetnog Univerziteta Tuzla održana je radionica i panel diskusija pod nazivom „Okolišna DNK
u istraživanju biodiverziteta i monitoringu okoliša“.
Gostujuće predavanje o istraživanju okolišne DNK u funkciji procjene diverziteta vrsta i
monitoringa voda u Republici Hrvatskoj održala je dr. sc. Marija Gligora Udovič, redovita
profesorica Prirodoslovno-matematičkog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu. Njeno istraživanje je
fokusirano na zajednice fitoplanktona i fitobentosa slatkovodnih sistema, a bavi se i razvojem
metodologije za ocjenu ekološkog stanja slatkih voda u Hrvatskoj, koristeći alge kao biološke
pokazatelje kvaliteta vode u sistemu procjene ekološkog stanja voda, a u skorije vrijeme s
fokusom na primjenu okolišne DNK za monitoring voda.
Nakon radionice uslijedila je i panel diskusija o aktivnostima saradnje na projektu globalnog
istraživanja biodiverziteta uzorkovanjem okolišne DNK iz jezera u okviru projekta LeDNA „
Global measure of biodiversity by sampling environmental DNA from lakes“, kojeg koordinira
ETH iz Švicarske, odnosno prof. Kristy Deiner sa svojim timom. Projekt ima za cilj da istraži
globalni diverzitet po osnovu okolišne DNK u 500 jezera uz pomoć naučnika iz 80 zemalja
širom Zemlje. Ovo su cenzus dani za biodiverzitet na globalnom planu i prema riječima prof. dr.
Kristy Deiner, jezera i rijeke su povezane sa 25% površine Zemlje. Također, ovo je prvi tipski
projekt podržan od Nature časopisa, koji će pomoći naučnicima da razumiju ulogu jezera kao
senzora biodiverziteta u okolišu. U toku ovog projekta, ETH iz Švicarske je za potrebe
uzorkovanja opremio 300 timova širom planete Zemlje, a ispred Bosne i Hercegovine je
Prirodno-matematički fakultet u Tuzli implementator aktivnosti uzorkovanja okolišne DNK, pri
čemu su studenti Odsjeka za biologiju zajedno s profesoricom dr. sc. Jasminom Kamberović
proveli uzorkovanje jezera Modrac i Sniježnica u okviru obilježavanja Međunarodnog dana
biodiverziteta u mjesecu maju 2024. godine. Ovaj poduhvat još jednom potvrđuje da Prirodno-
matematički fakultet aktivno doprinosi zajednici i učestvuje u međunarodnim projektima i da
radi na održivosti uspješno finaliziranog Erasmus Ecobias projekta. Panel o akivnostima projekta
je predvodila dr.sc. Jasmina Kamberović, vanredni profesor PMF-a Tuzla zajedno sa
panelisticama koje čine studentice prvog ciklusa studija odsjeka Biologija Neila Sabitović,
Dženana Omić i Amila Ahmetović.
Zahvaljujemo se svima koji su učestvovali u radionici i panelu u okviru LJUT 2024. Vaša
prisutnost i angažman značajno su doprinijeli uspjehu ovog događaja.
